گروه:علوم دامی- ژنتیک و اصلاح نژاد دام

جلسه دفاع از پایان نامه:حامد اسدالهی                                                     

عنوان پایان نامه: پویش ژنومی صفت مقاومت در برابر تنش حرارتی درمرغ

ارائه کننده:حامد اسدالهی

استاد راهنما :  آقای دکتر رسول واعظ ترشیزی

 استاد مشاور اول :آقای دکتر علی رضا احسانی

استاد ناظر داخلی:آقای دکتر جواد رضایی

استاد ناظر خارجی : آقای دکتر مصطفی صادقی

نماینده تحصیلات تکمیلی: آقای دکتر جواد رضایی

مکان :آمفی تئاتر شماره 1

تاریخ:13/10/95

ساعت: -/9

چکیده:

تنش حرارتی یک مشکل جدی در پرورش صنعتی طیور تلقی می‏شود. یکی از راه‏کارهای مهم مقابله با تنش حرارتی، استفاده از فاکتورهای ژنتیکی و به‏نژادی است. در سال­های اخیر، نقشه­های ژنتیکی حیوانات مختلف در دسترس قرار گرفته است. این نقشه‏ها، پژوهشگران را قادر ساخته است تا از طریق مطالعات پویش ژنوم (GWAS) به جستجوی ارتباطات بین تغییرات ژنومیکی و فنوتیپی صفات پیچیده و بیماری­ها بپردازند. کاربرد مطالعه ژنوم برای صفات با وراثت­پذیری متفاوت و اندازه­گیری دشوار از جمله صفت مقاومت در برابر حرارت در پژوهش‏های مختلف تأیید شده است. در این پژوهش  با استفاده از مطالعه پویش ژنوم و به کمک پانل 60 هزارتایی از مارکر SNPشرکت Illumina، صفت مقاومت به تنش حرارتی در 202 قطعه پرنده نسل F2هیبرید آرین و بومی ارومیه‏ی ایران، که بر اثر یک حادثه دچار تنش حرارتی حاد شدند، جهت شناسایی نواحی ژنومی کنترل‌کننده‏ی این صفت، مورد بررسی قرار گرفت. اثرات خطاهای سیستماتیک توسط مدل خطی ثابت (FLM) تصحیح شدند. پس از حذف مارکرهای با کیفیت نامناسب، باقی‏مانده‏ی داده‏های حاصل از تصحیح کنترل کیفیت توسط نرم‏افزار PLINK، آنالیز شدند. با انجام آنالیز MDS، هویت 6 خانواده half-sibمشخص شد. نتایج نشان دادند، مارکرهای Gga_rs16111480(P=8.503e-08)، GGa1uGA354375(P=5.99e-07) و Gga_rs14748694(P=7.085e-07) که هر 3 مارکر بر روی کروموزوم Zقرار داشتند، ارتباط معنی­داری را با صفت مقاومت در برابر تنش حرارتی دارند.در کروموزوم Zبه ترتیب، مارکر Gga_rs16111480درون ژن CEP78، مارکر GGa1uGA354375درون ژن LOC101752071و نزدیک به ژن MEF2Cو مارکر Gga_rs14748694نیز در فاصله بین ژنی و در مجاورت ژن‏های LOC101752071و MEF2Cقرار داشتند. به جزء ژن LOC101752071که هنوز عملکردی برای آن گزارش نشده است، هر 2 ژن CEP78و MEF2Cارتباط نزدیکی را با صفت مقاومت در برابر حرارت از خود نشان دادند. علاوه بر این پس از بررسی فاصله 1 سانتی‏مورگان اطراف هر SNP، ژن VPS13Aدر فاصله kb243 پایین‏دست مارکر Gga_rs16111480و همچنین ژن ARRDC3در فاصله‏های kb947 از مارکر GGa1uGA354375و kb888 از مارکر Gga_rs14748694و در پایین‏دست این مارکرها، ارتباطی نزدیک و قوی را با میزان مقاومت پرنده در برابر تنش حرارتی از خود نشان دادند. با توجه به ارتباط ژن­های CEP78، MEF2C، VPS13Aو ARRDC3با بالا رفتن میزان مقاومت پرنده و کمک به حفظ حالت پایدار بدن در هنگام بروز تنش‏های حرارتی، می­توان گفت که احتمالاً این ژن­ها در جمعیت F2مورد مطالعه بر روی میزان مقاومت پرنده‏ها در برابر حرارت تأثیرگذار بوده‌اند. آنالیز بیان ژن‏های کاندیدای این پژوهش، بین افراد با تحمل‏های حرارتی متفاوت، می‏تواند پیشنهادی برای تأیید و یا رد معنی‏داری اثرات این ژن‏ها و نواحی ژنومیک تأثیرگذار در کنترل صفت مقاومت به حرارت باشد. به نظر می‏رسد حاصل انتخاب‏های مبتنی بر این مارکرها (MAS) در برنامه­های تولیدمثلی آینده، بهبود مقاومت تنش حرارتی در مرغ را به همراه  داشته باشد.

واژه­های کلیدی: مطالعه پویش ژنوم، چندشکلی تک‏نوکلئوتیدی، مرغ، تنش حرارتی.