دکتر معصومه ابتکار در در افتتاحیه همایش ملی چالش‌های محیط زیستی؛ نقش صنعت، معدن و جامعه طی سخنانی با اشاره به ضرورت درک جامع از مفهوم حکمرانی سبز اظهار کرد:نباید تصور کنیم حکمرانی سبز فقط محدود به دولت است. دولت، مجلس، قوه قضاییه، نهادهای مدنی، دانشگاه‌ها و حتی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی در کنار مردم، همگی اجزای مکمل حکمرانی سبز هستند. اگر این ارتباط و توازن میان اجزا برقرار نشود، روند توسعه پایدار با مشکل مواجه می‌شود.

وی با بیان اینکه «مشارکت مردم اساس حکمرانی مؤثر است» افزود: بسیاری از مشکلات کشورها از آنجا آغاز می‌شود که مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌ها محدود می‌شود. هنگامی که مردم احساس کنند در سرنوشت خود دخیل‌اند، خود را نسبت به منابع طبیعی، جنگل‌ها، هوا و محیط زندگی‌شان مسئول می‌دانند.

دکتر ابتکار ادامه داد: در حکمرانی سبز، سیاست‌گذاری، قانون‌گذاری، بودجه‌ریزی و نظارت همگی باید در راستای حفظ محیط زیست و پایداری منابع طبیعی باشد. نمی‌توان از حکمرانی خوب سخن گفت اما نسبت به محیط زیست بی‌تفاوت بود.

وی با مرور تجربه‌های گذشته گفت: در دولت اصلاحات، نخستین برنامه “عزم ملی برای حفاظت از محیط زیست” در سال ۱۳۷۶ تدوین شد که رویکردی فرابخشی داشت. از همان زمان تلاش شد ارزیابی زیست‌محیطی در پروژه‌های صنعتی و معدنی نهادینه شود و مباحثی مانند حسابداری سبز و ارزش‌گذاری منابع طبیعی در برنامه چهارم توسعه گنجانده شد.

ابتکار با اشاره به موانع پیش‌آمده در مسیر توسعه پایدار تصریح کرد: متأسفانه برخی از برنامه‌های راهبردی، از جمله برنامه چهارم توسعه، به‌طور کامل اجرا نشد. این موضوع باعث فاصله و تأخیر در تحقق اهداف حکمرانی سبز گردید، اما در دولت یازدهم و دوازدهم دوباره برنامه ملی توسعه پایدار و دولت سبز احیا شد. همچنین بحث جنگ ۸ ساله، فشارهای سنگین برای سازندگی کشور و تحریم ها علیه ایران و ... برخی از موارد محیط زیستی را به حاشیه برد.

عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس  یادآور شد: برنامه آمایش سرزمین در دولت دوازدهم بر پایه ظرفیت‌های زیستی کشور تنظیم شد که گامی مهم برای انطباق سیاست‌های توسعه با واقعیت‌ها و ظرفیت های محیط زیستی بود و این نگاه باید ادامه یابد.

رئیس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست همچنین به هشدارهای جهانی درباره بحران آب اشاره کرد و گفت: طبق گزارش اخیر بانک جهانی، منابع آب شیرین جهان به سرعت در حال کاهش است و کشورهای خشک، خشک‌تر می‌شوند. ما نیز در ایران با بحران جدی منابع آبی روبه‌رو هستیم و حکمرانی سبز امروز بیش از هر زمان دیگری با حکمرانی منابع آب گره خورده است.

وی در پایان تأکید کرد: امنیت کشورها در گروی امنیت آب و محیط زیست است. تحقق حکمرانی سبز نیازمند همکاری همه قوای کشور، بخش خصوصی و مشارکت آگاهانه مردم است. باید در سیاست‌گذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و اجرای طرح‌ها نگاه زیست‌محیطی را به‌عنوان پایه توسعه پایدار جدی بگیریم.