جلسه دفاع پایان نامه: مسعود طالش پور، گروه الکترونیک
عنوان پایان نامه: بهسازی تصویر لوح های خط میخی
ارایه کننده: مسعود طالش پور استاد راهنما: دکتر احسان‌ا‌له کبیر استاد ناظر داخلی : دکتر مریم ایمانی آرانی استاد ناظر خارج از دانشگاه: دکتر هدیه ساجدی (دانشگاه تهران)تاریخ: ۱۴۰۴/۰۷/۲۸ ساعت: ۱۲ تا ۱۳ مکان:اتاق شیشه ای
چکیده: آشکارسازی نویسه‌های خط میخی از روی تصاویر دوبعدی کتیبه‌های گلی، همواره با چالش‌های منحصربه‌فردی مواجه بوده است. فرسایش سطوح، شکستگی کتیبه‌ها، شرایط نامناسب نورپردازی در زمان تصویربرداری و وجود بافت پیچیده و ناهموار پس‌زمینه، منجر به تولید تصاویری با نویز بالا می‌گردد. این عوامل، فرآیند یافتن و تشخیص موقعیت نویسه‌ها را مختل کرده و دقت سیستم‌های بازشناسی خودکار را به‌شدت کاهش می‌دهند. بنابراین، طراحی روشی کارآمد برای پیش‌پردازش و آشکارسازی نویسه‌ها در چنین شرایط دشواری، امری حیاتی و اجتناب‌ناپذیر است. رویکرد محوری این تحقیق بر مدل‌سازی تصویر به‌عنوان یک توپوگرافی سه‌بعدی استوار است؛ در این مدل، نویسه‌ها به‌مثابه «دره‌ها» و پس‌زمینه به‌عنوان «ارتفاعات» در نظر گرفته می‌شوند. با الهام از روش حوضه آبریز، عمیق‌ترین نقاط این دره‌ها که معرف مراکز اصلی نویسه‌ها هستند، با دقت بالایی استخراج می‌شوند. سپس دره‌ها به‌صورت مجازی از آب پر شده و در انتها با استخراج آب به میزان معین، حوضچه‌هایی نیمه‌شکل‌گرفته آشکار می‌گردند که شامل تمام نویسه‌های میخی، خطوط و شکستگی‌ها هستند. در مرحله بعد ، یک فیلتر هندسی ، مبتنی بر تحلیل نسبت ابعاد، توپُری و تعداد رئوس، اشکال غیرمرتبط با مورفولوژی نویسه‌های میخی را حذف می‌کند. در نهایت، با استفاده از یک الگوریتم رشد ناحیه که با خصوصیات خط میخی کنترل می‌شود، مرزهای کامل نویسه‌های آشکارشده بازیابی می‌شوند تا موقعیت و شکل آن‌ها به وضوح مشخص گردد. این رویکرد یکپارچه، راهکاری مؤثر برای آشکارسازی دقیق نویسه‌های خط میخی در شرایط واقعی و چالش‌برانگیز فراهم آورده و زیربنای لازم برای تحلیل‌های آتی در حوزه بازشناسی نویسه‌ها، خواندن کتیبه‌های خط میخی و کمک به متخصصان زبان‌شناسی و باستان‌شناسی دیجیتال را فراهم می‌کند.
