ارائه کننده: ثنا محمدکرباسیاستاد راهنما: دکتر محمد اقدسیاستاد مشاور: دکتر مرتضی خاکزار بفروئیاستاد داور داخلی: دکتر پرستو محمدیاستاد داور خارج از دانشگاه: دکتر احسان ملیحینماینده تحصیلات تکمیلی: دکتر پرستو محمدیتاریخ: ۱۴۰۴/۰۶/۲۵ساعت: ۹مکان: اتاق 219 دانشکده فنی و مهندسی

چکیده:پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر هوش مصنوعی بر مشارکت شغلی استادان و دانشجویان در آموزش و پژوهش، بر بستر مطالعه موردی دانشگاه تربیت مدرس اجرا شده است. این مطالعه با استفاده از رویکرد تحقیق آمیخته، از هر دو روش کیفی و کمی بهره برده و داده‌ها از طریق مصاحبه نیمه‌ساخت‌یافته با 15 نفر از اعضای هیئت علمی و توزیع 326 پرسشنامه میان استادان و 425 پرسشنامه میان دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس جمع‌آوری گردیده است. در بخش کیفی، داده‌ها با استفاده از تحلیل مضمون و در بخش کمی با شیوه‌های آماری توصیفی و استنباطی تحلیل شده‌اند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که هوش مصنوعی با خودکارسازی وظایف تکراری، بهبود فرآیندهای آموزشی و پژوهشی و تسهیل مدیریت حجم کار، موجب افزایش رضایت شغلی و بهره‌وری اعضای دانشگاه شده است. از سوی دیگر، چالش‌هایی همچون کاهش تعاملات انسانی، تضعیف خلاقیت و استقلال شغلی و نگرانی‌های اخلاقی مرتبط با شفافیت تصمیم‌گیری و حفظ حریم خصوصی مشاهده شد. نتایج آماری نشان داد بین میزان استفاده از هوش مصنوعی و رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد و تأثیر هوش مصنوعی بر ابعاد شغلی بسته به میزان آشنایی و پذیرش فناوری متفاوت است. تحلیل مصاحبه‌ها نیز بیانگر نگاه دوگانه استادان و دانشجویان به فرصت‌ها و تهدیدهای ناشی از فناوری‌های نوین می‌باشد. این تحقیق بر اهمیت ایجاد توازن بین بهره‌گیری از مزایای هوش مصنوعی و ارتقاء تعاملات انسانی و ارزش‌های دانشگاهی تأکید می‌کند. ارائه آموزش‌های هدفمند برای ارتقای سواد دیجیتال، طراحی سیاست‌های شفاف در حوزه استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی و بهبود زیرساخت‌های فناوری اطلاعات در دانشگاه، از جمله راهکارهای پیشنهادی این پژوهش است. پژوهش حاضر با پر کردن خلأ مطالعات داخلی در این حوزه، می‌تواند مبنای توسعه راهبردهای مؤثر برای سازگار ساختن محیط‌های آموزشی با فناوری‌های آینده باشد.