ارائه کننده: خدیجه بهلکهاستاد راهنما: دکتر مهدی عابدی استاد مشاور: دکتر سارا پلاسیو استاد مشاور دوم: دکتر آدریان اسکودرو استاد مشاور سوم: دکتر آران لوپز لوزوریاگا گامبوا استاد ناظر داخلی: دکتر مهدی قدرتی شجاعی، دکتر یحیی کوچ استاد ناظر خارج از دانشگاه: دکتر زینب جعفریان جلودار، دکتر علی طویلی نماینده تحصیلات تکمیلی: دکتر قاسمعلی دیانتی تیلکیتاریخ: ۱۴۰۴/۰۴/۰۸ ساعت: 9 مکان: سالن اصلی کاخ

چکیده:رویشگاه‌های گچی با توجه به شرایط سخت محیطی، فلور نسبتاً متنوعی دارد و شامل گیاهان نادر و بومی است. این گیاهان با توجه به استراتژی‌های خاصی توانسته‌اند سازگار شوند و استقرار یابند. پاسخ صفات به گونه‌ها به رشد، زنده مانی و تولید مثل این گیاهان کمک می‌کند. این مطالعه به دنبال بررسی سازگاری‌های اکولوژیکی گیاهان در طول شیب اقلیمی رویشگاه‌های گچی است. برای این منظور 12 سایت بر اساس شیب اقلیمی در استان سمنان انتخاب شد. برای بررسی نحوه سازگاری گیاهان صفات مورفولوژیکی و شیمیایی برگ اندازه‌گیری شد. برای تعیین درصد و ترکیب پوشش گیاهی از ماکروپلات 30×30 متر استفاده شد و برای بررسی روابط زیستی، گونه غالب بوته ­ای در هر سایت انتخاب و به­ صورت تصادفی 10 پایه گیاهی انتخاب و گونه‌های زیرآشکوب آن‌ها ثبت شد و برای بررسی خصوصیات خردزیستگاهی زیر گونه‌های پرستار بصورت جفتی از زیر و بیرون بوته پلات‌های تصادفی انتخاب و پارامترهای خاک اندازه‌گیری شد. برای بررسی اثر چرای دام، سه سایت بر اساس شدت چرایی انتخاب و پوشش گونه‌های گیاهی تخمین زده شد و همچنین صفات کارکردی گونه‌های مورد بررسی اندازه‌گیری شد. برای تعیین جنبه‌های مختلف تنوع کارکردی، رویکردهای مبتنی بر تک صفتی و چند صفتی مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل، سایت‌های مورد مطالعه در سه اقلیم مرطوب، نیمه خشک- خشک و نیمه خشک- مرطوب قرار گرفتند. گونه‌های گچ دوست ترجیحی بیشترین میزان محتوای ماده خشک، آهن، پتاسیم و سدیم را داشت. گچ دوست انحصاری بیشترین مقدار نیتروژن را داشت و گچ دوست اختیاری بیشترین مقدار سدیم و نیتروژن را داشت. غنا گونه‌ای کمی تحت تاثیر سولفور خاک بود. با افزایش شاخص خشکی، تنوع آلفا روند افزایشی و بیشترین تنوع بتا در سایت‌های میانی مشاهده شد. برای شاخص وزنی جامعه سطح ویژه برگ، اثر شاخص خشکی معنی‌دار شد. شاخص خشکی تاثیر مثبت بر مؤلفه میانگین وزنی جامعه سطح ویژه برگ داشت. با افزایش شاخص خشکی مؤلفه غنای کارکردی منیزیم و نیتروژن و مؤلفه غنای کارکردی منیزیم و نیتروژن کاهش یافته است. سولفور خاک تاثیر مثبت بر  Rao منیزیم داشت. با افزایش سولفور خاک مؤلفه تنوع فیلوژنی PSR افزایش معنی‌دار داشت. رویشگاه‌های گچی رابطه زیستی تسهیل نشان دادند که در سایت‌های میانی میزان تسهیل بیشتر بود. در چرای شدید گچ دوستان اجباری مقدار بیشتری سولفور، سطح ویژه برگ و وزن تر برگ دارد و در اختیاری مقادیر بیشتری از فسفر، سدیم و ضخامت دارد. به طور کلی نتایح این تحقیق نشان داد رویشگاه گچی دارای سازگاری انحصاری هستند که به استقرار آنها در شرایط سخت کمک می کند. با توجه به اینکه ایران دارای رویشگاه‌های گچی و مناطق خشک و نیمه خشک زیادی است بررسی نحوه سازگاری گیاهان اهمیت بالایی دارد.