در ابتدای این مراسم دکتر خلیل پروینی معاون دانشجویی و فرهنگی-اجتماعی گفت: از باب انجام وظیفه، وقتی موضوع برگزاری مراسم برای فارغ‌التحصیلان برجسته دانشگاه تربیت مدرس در شورای فرهنگی مطرح شد و مصادف با ایام پس از جنگ بود، با شنیدن نام این شهدای بزرگ، با افتخار پذیرفتیم که با همکاری نهادهای ذی‌ربط، این مراسم را برگزار کنیم.

وی افزود: در دانشگاه باید از زبان استادان درباره شأن علمی این شهدا سخن گفته شود. ارزش انسان‌ها پس از کسب معرفت و یقین، به میزان ازخودگذشتگی‌شان است. انسان وقتی به درجه‌ای از یقین می‌رسد، باید دید چقدر در راه آن معرفت و آرمان خود، ایثار و از خودگذشتگی دارد.

دکتر پروینی با استناد به آیه شریفه «لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّىٰ تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ» و روایتی که می‌فرماید بالاتر از هر نیکی، نیکی دیگری است تا آنجا که انسان در راه خدا شهید شود و پس از شهادت دیگر نیکی بالاتری وجود ندارد، تأکید کرد: ما امروز اینجا هستیم تا از بزرگانی تجلیل کنیم که پس از به یقین رسیدن، از جان و مال خود در راه دفاع از این سرزمین گذشتند.

در ادامه دکتر یوسف حجت رئیس دانشگاه این مراسم را آیینی فاخر دانست که به یاد بزرگانی برگزار می شود که برای کشور مایه افتخار بوده و برای دانشگاه تربیت مدرس نیز به مراتب افتخار بزرگی هستند چرا که دانش‌آموخته این دانشگاه بوده‌اند.

وی افزود: من با این دو شهید افتخار ملاقات حضوری نداشتم. چند روز قبل از جنگ ۱۲ روزه درخواست ملاقات با سردار باقری را داشتم که انجام نشد و این مسئله یکی از تأسف های بزرگ من است. اما تصمیم گرفتیم به یاد این شهدا که دانش آموختگان این دانشگاه بودند مراسمی برگزار کنم که امروز با کمی تأخیر برگزار شد.

دکتر حجت ادامه داد: سحرگاه جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴، رویدادی رخ داد که نقطه عطفی در تاریخ ایران اسلامی و منطقه غرب آسیا و جهان شد؛ رخدادی که حرمت علم و دانشمندان را خدشه‌دار کرد. در آن ساعت‌ها، رژیم صهیونیستی با حمایت آمریکا و سایر حامیان، اقدام به ترور دانشمندان و بزرگان کرد که سال‌ها حیات با برکت خود را صرف کسب دانش و خدمت به میهن و اسلام کرده بودند. این اقدام دشمن، علمی را هدف قرار داد که برای صلح، پیشرفت و امنیت کشور و منطقه تلاش کرده بود.

وی اظهار داشت: امروز، که «روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه» نام‌گذاری شده است، به همت دانشگاه تربیت مدرس، انجمن ژئوپولیتیک ایران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، بسیج اساتید، تشکل‌های دانشجویی و سایر حامیان، گرد هم آمده‌ایم تا از مقام علمی دو اندیشمند بزرگ و دانش‌آموخته جغرافیای سیاسی دانشگاه تربیت مدرس، شهیدان دکتر محمدحسین باقری و دکتر غلامعلی رشید، تجلیل کنیم.

دکتر حجت با اشاره به جایگاه علمی این شهیدان گفت: این دو بزرگوار با وجود مسئولیت‌های حساس و تأثیرگذار ملی، مشتاقانه و متواضعانه در کنار سایر دانشجویان به تحصیل علم پرداختند و اندوخته‌های علمی خود را در دانشگاه تربیت مدرس و سایر دانشگاه‌ها به اشتراک گذاشتند. آن‌ها در طول عمر با برکت خود، از علم در راه خدمت به کشور، دفاع از سرزمین، تحقق صلح و ثبات در ایران اسلامی و منطقه بهره گرفتند و تلاش کردند قدرت ایران را در ابعاد مختلف افزایش دهند.

رئیس دانشگاه افزود: روحیه معنوی، خدامحوری، تلاش، تواضع، مجاهدت و پیشرفت تحصیلی و علمی این دو شهید، آن‌ها را قادر ساخته بود تا در موضوعات نظامی، دفاعی و امنیتی کشور و منطقه، با نبوغ و نوآوری نقش‌آفرینی کنند. پس از پایان دوران تحصیل، علاوه بر ایفای مسئولیت‌های کلان، هیچگاه از علم و فعالیت دانشگاهی فاصله نگرفتند و همواره در دانشکده‌ها و دانشگاه‌های مختلف حضور فعال داشتند.

دکتر حجت یادآور شد: شهید باقری علاوه بر دانشگاه تربیت مدرس، با چند دانشگاه دیگر همکاری داشت و دانشجویان جغرافیای سیاسی از تخصص، منش و شخصیت علمی ایشان بهره‌مند شدند. این دو شهید، فراتر از جایگاه صرف یک فرمانده نظامی، چهره‌های علمی و راهبرد شناس بودند که سرمایه بسیار ارزشمندی برای ایران و جهان اسلام به شمار می‌روند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: این دو بزرگوار با نقش‌آفرینی در استحکام زیرساخت‌های دفاعی و راهبردی کشور و مدیریت شرایط بحرانی منطقه، همواره تأثیرگذار و موفق بودند. هرچند از حضور مادی آن‌ها محرومیم، اما میراث علمی و تجربی این اندیشمندان، چراغ راه شاگردان و نسل‌های آینده خواهد بود و ثمره مجاهدت، اخلاص، ایمان، علم و اخلاق آنان برای همیشه جاری خواهد ماند.

در بخش دیگری از این مراسم حجت الاسلام دکتر سید مهدی ساداتی نژاد مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه گفت: حضور این دو شهید جلوه دانشگاه تربیت مدرس را پر فروغ تر کرده است. من درباره شخصیت این دو شهید بزرگوار، صحبت نمی‌کنم. چرا که شهدا خود گواهند و خانواده‌هایشان می‌توانند ویژگی‌های الگویی آنان را بازگو کنند.

وی با اشاره به کتاب «حیات معقوله» علامه محمدتقی جعفری افزود: در این کتاب، علامه جعفری دو مدل زندگی را توصیف می کند.  اولین مدل، حیات طبیعی محض است که پایین‌ترین سطح زندگی را نشان می‌دهد؛ زندگی‌ای که بسیاری از انسان‌ها در آن غوطه‌ورند، بی‌آنکه از ظرفیت‌های واقعی خود بهره ببرند. اما مدل دوم، حیات معقول است و شهادت، صفتی از حیات معقول به شمار می‌آید. حیات معقول همان حیات طیبه‌ای است که قرآن به آن اشاره دارد.

دکتر ساداتی نژاد اضافه کرد: انسانی که در مسیر حیات معقول قرار دارد، دارای حیاتی آگاهانه است. از استعدادها و آزادی‌های خود بهترین استفاده را می‌برد و هر عمل، گفتار و فعالیت مغزی او در مسیر کمال قرار دارد. شهیدان افشردی و رشید نمونه‌های برجسته‌ای از افرادی هستند که به این مقام والا دست یافته و حیات معقول را بدست آوردند. این شهدا با زندگی و اقداماتشان نشان دادند که حیات معقول، مسیر آگاهانه و هدفمند انسان است. امید است ما نیز بتوانیم رهروان شایسته‌ای برای آنان باشیم و از آموزه‌های آنان الهام بگیریم.

در ادامه سید یحیی رحیم صفوی با اشاره به خصوصیات مشترک این دو شهید بزرگوار گفت: یکی از ویژگی‌های این شهیدان عزیز، مظلومیت آنها بود . دومین ویژگی مشترک ایشان، این بود که هر دو در اندیشه، تفکر، اخلاق، رفتار و عملکرد، انسان های مطلوب خداوند بودند و اندیشه و تفکر آنها متعالی بود.این عزیزان برای تقویت جبهه مقاومت و توسعه آن، تلاش های بسیاری کردند و در ارتقای نیروهای مسلح برای امنیت کشور نقش موثری داشتند.

 وی هنر پاک زندگی کردن و پاک مردن و اطاعت از رهبری و امام راحل را از دیگر ویژگی های این دوشهید بزرگوار عنوان کرد.

وی در ادامه با اشاره به خصوصیات منحصر به فرد علمی ایشان گفت: شهید باقری و شهید رشید هر دو استاد تمام دانشگاه و متفکر استراتژیک بودند و مقالات بسیاری را به چاپ رسانده بودند . این دو استاد، الگویی برجسته برای دانمشجویان هستند که علم را در خدمت پیشرفت و دفاع و امنیت ایران و حل مشکلات کشور قرار دادند.

در ادامه دکتر محمدرضا حافظنیا استاد جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک دانشگاه تربیت مدرس در سخنانی به بیان خاطراتی از دوران تحصیل شهیدان باقری و رشید پرداخت و توضیحاتی در خصوص فعالیت های علمی این دو شهید گرانقدر بیان کرد.

در ادامه امیر دکتر مجید فخری رییس سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح و دکتر محمدرضا مردانی رییس سازمان بسیج اساتید کشور در سخنانی به بیان ویژگی های علمی و اخلاقی این دو شهید و نقش آنان در مسائل دفاعی و امنیتی کشور پرداختند.

سخنرانی خانواده شهیدان باقری و رشید و تجلیل از خانواده شهدا، ادای احترام به شهدای گمنام و کاشت نهال به نام شهیدان بزرگوار باقری و رشید از دیگر برنامه ها این مراسم بود.